- Published on
Thiên tài hay là điên
- Author
- Nom
- Ngoc Duong van
-
Papa ơi, Einstein là ai vậy, sao trên tivi gần đây hay nhắc vậy ạ?
-
À, đó là nhà vật lý thiên tài đầu thế kỷ 20, ông ta rất nổi tiếng với thiết tương đối đó; gần đây người ta có thêm bằng chứng cho thấy thuyết tương đối của ông là chính xác nên họ nhắc đến ông thường xuyên hơn!
-
Papa chậm chậm một chút, vật lý là gì vậy? thuyết tương đối là gì vậy???
-
Để xem nào …. vật lý nói đơn giản là môn khoa học khám phá tự nhiên, tìm ra các định luật, nguyên lý của vạn vật trong tự nhiên để phục vụ đời sống con người đó.
-
Vạn vật trong tự nhiên ạ!!; vậy là học vật lý sẽ giúp con biết được lý do vì sao hôm qua Mama đuổi đánh Papa phải không ?
-
(mặt đen xì) Không,……việc đó không phải tự nhiên đâu…. để biết được lý do đó con sẽ phải học cả tâm lý học,cả sinh học nữa……mà hiện tại chưa tới lúc để học cái đó!
-
Èo, chán vậy……
-
(Lúng túng) Vật lý sẽ giúp con biết được tại sao lại chạy được này, tại sao chúng ta đứng mà không bị ngã này…..
-
(Hào hứng) thế có giải thích được việc Papa bị vấp ngã để sau đó Mama tóm được không ạ???
-
(Vẫn nhăn nhó) Ờ…. cũng đượccc.
-
Hay quá, vật lý thật thú vị 👏, thế định luật, định lý, hay nguyên lý là cái gì ạ?
-
Định lý là các quy tắc, nguyên lý mà con người chúng ta chứng minh được là luôn đúng, các định luật, định lý là kết quả của sự quan sát trong thực tế và đúc kết của rất nhiều thực nghiệm!
-
“Mama luôn đúng” có phải là một định lý không ạ, hôm qua con đã được quan sát thực tế này, và Papa cũng đã thực nghiệm rất nhiều lần rồi này, hí hí…
-
Con….tiếp thu rất tốt! Lưu ý một điều quan trọng là các định lý không phải luôn đúng trong mọi trường hợp và hoàn cảnh.
-
Hả, nhưng Papa vừa nói là luôn đúng mà
-
Ví dụ thế này nhé, “Mama luôn đúng” chỉ đúng trong phạm vi cái nhà này thôi, còn ra ngoài thì nó không còn hoàn toàn đúng nữa!
-
Vậy ạ, thế sao người ta không gọi là định lý tương đối mà lại gọi là thuyết tương đổi hả Papa?
-
Thuyết tương đối từ lúc được Einstein nghĩ ra chưa hoàn toàn được kiểm chứng trong thực tế, nó bắt nguồn từ những thí nghiệm tưởng tượng của Einstein nên nó vẫn luôn được gọi là lý thuyết chứ không phải là một định lý, đây cũng là lý do khiến cho nó rất khó nắm bắt, khi mới được gới thiệu trên thế giới có rất ít người có thể hiểu được nó.
-
Nó khó như vậy ạ @@, thế Papa có hiểu được nó không??
-
Tất nhiên là hiểu rồi!, Papa con xuất thân dân Lý chính gốc mà, mấy cái lý thuyết này chỉ là vặt vãnh thôi 😎
-
Wow, Papa giỏi quá 🤩, thế tại sao nhiều người không hiểu nó vậy ạ?
-
Vì họ không hiểu gốc rễ của vấn đề thôi, nghe Papa từ từ phân tích này, thuyết tương đối hoàn toàn không khó hiểu, chỉ là người ta không biết bắt đầu từ đâu mà thôi!
-
Giống Mama phải không ạ
-
Cũng…..đúng 😑. Mọi việc bắt đầu từ Thí nghiệm Michelson-Morley của hai ông Albert Michelson và Edward Morley, hai ông này rảnh dỗi quá đi tìm cách đo vận tốc ánh sáng trong các điểu kiện khác nhau và kết quả là 2 ông ấy đo được và có kết quả là 300 000 km/s, nhưng mà vấn để là 2 ông đo kiểu gì đi chăng nữa thì kết quả vẫn là 300 000 km/s!
-
???
-
Thế này nhé, giả sử Papa là ánh sáng đi, Papa sẽ chạy đi với tốc độ ánh sáng là 300 000 km/s; như vậy là nếu con ngồi im đây và nhìn Papa chạy thì thấy cứ mỗi giây trôi qua Papa sẽ chạy ra xa con được 300 000 km, tiếp theo Mama con quyết định đuổi theo Papa để bắt nhưng lúc này Mama con lại phát hiện ra dù có chạy nhanh như thế nào thì cũng không đuổi kịp Papa 😎
-
Sao lại vậy được ạ ??
-
Thực nghiệm đã cho ta kết quả như vậy, giả sử như Mama con cũng chạy với tốc độ bằng với Papa thì con sẽ thấy gì nào?
-
Lúc đó con sẽ thấy Papa với Mama ngày càng xa con nhưng 2 người luôn giữ nguyên khoảng cách không đổi.
-
Đúng vậy, nhưng lúc đó Mama con lại nhìn thấy ta cũng chạy với tốc độ 300 000 km/s, nên Mama con sẽ thấy ta chạy càng ngày càng xa chứ không phải thấy ta luôn luôn giữ khoảng cách với Mama con như con thấy.
-
Hả sao lại vậy được ???
-
Thực tế là vậy đó, con nhìn thấy 2 người chúng ta có khoảng cách không đổi nhưng Mama con lại thấy ta chạy càng ngày càng xa, dù có đổi như thế nào thì vẫn thấy như vậy, “đây là nguyên lý cơ bản và khởi nguồn của mọi sự vô lý trong thuyết tương đối”. Người ta cứ chăm chăm vào các hệ quả nào là vật ngắn đi, dài ra, hay nghịch lý 2 anh em sinh đôi nên họ không tài nào hiểu và chấp nhận được thuyết tương đối!
-
Vậy vấn đề là ở đâu ạ?
-
Vấn đề là thuyết tương đối được bắt đầu bằng 2 tiên đề cơ bản sau:
— — Thứ 1, các định luật vật lý là bất biến đối với mọi hệ quy chiếu quán tính
— — Thứ 2, tốc độ ánh sáng trong chân không luôn luôn bằng 300 000 km/s bất kể được quan sát bởi ai, chuyển động với tốc bao nhiêu, có nghĩa là dù con đứng yên, hay chuyển động, con vẫn luôn thấy vận tốc anh sáng là 300 000 km/s. Vận tốc ánh sáng là thứ “tuyệt đối” duy nhất trong toàn bộ thuyết “tương đối”.
-
Tiên đề là gì hả Papa ?
-
Tiên đề là giả định mà ta thống nhất với nhau là đúng mà không cần chứng minh hay bàn cãi gì cả, từ đó ta suy diễn ra mọi hệ quả của lý thuyết đó, vừa rồi Papa đã giải thích cho con về sự vô lý của tiên đề thứ 2 trong thuyết tương đối rồi, chính sự vô lý này sẽ kéo theo mọi thứ mà người ta cứ nghĩ là vô lý ấy, nói đơn giản là: “thuyết tương đối bắt nguồn từ những điều vô lý nên nó đương nhiên suy ra những hệ quả vô lý”.
-
Vậy thuyết tương đối là một học thuyết vô lý ạ 😑
-
Không không, vô lý ở đây là do con người thấy nó vô lý, chứ thực tế là nó xảy ra đúng như vậy, con người chúng ta còn hiểu biết rất ít về thế giới này, những gì chúng ta cho là vô lý nhiều khi chỉ là kết quả của sự thiếu hiểu biết mà thôi. Ngày xưa, khi Einstein lần đầu tiên để xuất thuyết tương đối, đã bị rất nhiều người cho rằng ông bị điên rồi, vì thuyết tương đối đã kéo theo nhiều hệ quả mà tưởng chừng như không thế xảy ra được, nối tiếng nhất là nghịch lý về câu chuyện của 2 anh em sinh đôi.
-
Oa câu chuyện đó là gì vậy ạ!
-
Ngày xửa ngày xưa ở một thành phố nọ có 2 anh em sinh đôi vô cùng đặc biệt. Tuy họ là 2 anh em, cùng cha, cùng mẹ nhưng lại có tính cách rất khác nhau, càng lớn lên nét tính cách của họ lại càng trở nên đối lập rõ rệt. Người anh thì rất ham mê khoa học phương tây đắm chìm trong các định lý, thí nghiệm, còn người em thì rất ham mê sự huyền bí của văn hoá phương đông, đam mê khoa học tâm linh huyền bí. Hai người họ, tuy sở thích khác nhau nhưng vẫn rất hoà thuận và tôn trọng nhau. Một ngày nọ, người anh nói với người em rằng:
-
“Anh sẽ ra ngoài khám phá vũ trụ, em có muốn đi cùng anh không?”. Người em liền từ chối:
-
“Ở trái đất vẫn còn rất nhiều điều bí ẩn mà em vẫn chưa khám phá hết được, mong anh hiểu cho em, em chưa muốn xa nơi này!”
-
“Không sao, anh luôn tôn trọng quyết định của em, nhất định anh sẽ trở lại để nói cho tất cả mọi người biết rằng ngoài vũ trụ kia có rất nhiều điều thú vị”
-
“Chúc anh lên đường may mắn!”
Người anh phiêu lưu trong vũ trụ một khoảng thời gian rất dài, và để đến được thật nhiều nơi trong vụ trụ, con tàu mà anh ta chế tạo phải đi được với tốc độ rất cao vì khoảng cách trong vụ bao la là vô cùng lớn. Sau hơn 10 năm lang thang trong khoảng không vô tận, người anh quay lại trái đất để chia sẻ về các khám phá của mình, và người mà anh muốn gặp đầu tiền là người em sinh đôi của mình, nhưng một điều vô cùng bất ngờ xảy ra, sống trong ngôi nhà quen thuộc của họ lại là một người đàn ông trung niên xa lạ mà quen thuộc, anh ta lên tiếng hỏi:
-
“Xin lỗi chú, chú có biết người thanh niên có tướng mạo rất giống cháu trước kia sống ở đây không ạ?”
-
“Anh không nhận ra em sao, em sinh đôi của anh đây mà”
-
“Hả, đã có chuyện gì xảy ra vậy, sao trông em lại già như vậy?”
-
“Em thấy 40 tuổi như thế này cũng là bình thường mà”
-
“?? Anh đi từ khi 2 anh em ta 20 tuổi, mới được 10 năm trôi qua thôi mà, sao em lại 40 tuổi được”
-
“Em nói thật đó, anh đi được 20 năm rồi mà, không tin anh hỏi mọi người xem”
-
“Được rồi anh tin em, nhưng chuyện này cũng thật vô lý, rõ ràng là anh mới đi được có 10 năm mà, sao ở nhà lại trôi qua 20 năm được chứ?”
-
“Thôi nào anh, điều gì khiến anh nghĩ rằng chúng ta phải già như nhau thì mới là hợp lý chứ, và điều đó có quan trọng bằng việc anh em chúng ta đoàn tụ không”
Người anh nghe vậy liền không nghĩ ngợi vấn đề này nữa, trên thực tế việc thời gian 2 người trải qua khác nhau hoàn toàn không ảnh hưởng gì tới cuộc sống của mỗi người sự vô lý mà con người nhìn thấy chỉ là sự thiếu hiểu biết và quá bảo thủ của con người mà thôi.
Papa không bao giờ thấy Mama con vô lý cả, nếu có thấy vô lý thì cũng chỉ là ta chưa đủ hiểu mà thôi, điều mà ta cần làm là tìm hiểu nhiều hơn nữa chứ không phải là phản đối bằng tư tưởng bảo thủ có sẵn, con hiểu không?